Zapobieganie chorobom zębów i dziąseł to najskuteczniejsza i najbardziej pożądana z metod utrzymania zdrowia. Obejmuje wiele zabiegów higienizacyjnych takich jak : profesjonalne oczyszczanie zębów poprzez skaling i root-planing z użyciem urządzeń dźwiękowych i ultradźwiękowych, piaskowanie zębów, polerowanie zębów, wygładzanie korzeni. Zabiegi te pozwalają usunąć nagromadzoną płytkę nazębną, kamień i osad.

Płytka bakteryjna to lepka substancja utworzona przez bakterie i produkty ich metabolizmu na matrycy pozakomórkowej. Zawiera składniki pochodzące ze śliny, pokarmu i surowicy krwi. Płytka jest wynikiem rozrostu kolonii bakteryjnych i stanowi czynnik zapoczątkowujący choroby dziąseł i przyzębia. Jeżeli pozostawi się ją, może stopniowo pokryć całą powierzchnię zęba i wówczas można ją usunąć tylko metodami mechanicznymi.

Wszyscy pacjenci powinni być pouczeni jak ogromne znaczenie ma przestrzeganie należytych zasad higieny jamy ustnej oraz jak przeprowadzać zabiegi higieniczne w domu.

Należy zwrócić uwagę, iż skrócenie czasu pomiędzy wizytami  kontrolnymi umożliwia częstszą kontrolę stanu wypełnień i wykrycie ognisk próchnicy wtórnej w początkowym jej stadium.

Do profilaktyki u dzieci i młodzieży zalicza się lakowanie bruzd stosując do tego laki z fluorem , lakierowanie z użyciem lakierów fluorowych, przygotowanie ortodontyczne.

Podczas każdej wizyty kontrolnej należy przeprowadzić zabieg fluoryzacji zębów.

Należy opracować indywidualny system wizyt kontrolnych zaplanowany w oparciu o stan zębów oraz higieny jamy ustnej.